ارتباط آلودگی هوا و مازوت
به گفته «رضا صمدی» مدیرکل دفتر مطالعات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق ایران در سال گذشته ۶۷ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی، ۶ میلیارد لیتر گازوئیل و ۳.۵ میلیارد لیتر مازوت در نیروگاه‌های کشور مصرف شده است.
محصولات مرتبط :
صمدی همچنین افزوده است: مصرف گازوییل و مازوت به خصوص در فصول سرد سال به همراه بروز پدیده وارونگی دما (اینورژن) تاثیر بالایی در آلودگی هوا دارند.
به این موارد باید افزود که مسئولین شهری تهران به طور غیررسمی علت بوی نامطبوع منتشر شده در سطح این شهر را افزایش غلظت گوگرد عنوان کرده‌اند که به نظر می‌رسد مازوت‌سوزی نیروگاه ری، بعثت و پرند در این موضوع بی‌تقصیر نباشد. هرچند که مسئولین وزارت نفت و شرکت ملی گاز اعلام داشته‌اند امسال در فصول سرد کمبود گاز نداشته و تمام نیروگاه‌ها موظف به مصرف گاز هستند. روز گذشته نیز استاندار تهران اعلام کرد که تمام نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و کارخانجاتی که مصرف سوخت مایع مانند مازوت و گازوئیل دارن باید تغییر سوخت به گاز بدهند و اگر هم کمبود گاز است باید موقتا تعطیل شوند.
مازوت چیست و چه تاثیری در الودگی هوا دارد؟
مازت یا نفت کوره و یا مازوت (به انگلیسی: Mazut) یکی از هیدروکربن‌های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا و بنزین و نفت سفید بدست می‌آید و، چون سیاه رنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده می‌شود. این ماده ارزان‌ترین ماده سوختنی برای کوره‌ها، حمام‌ها و تنور نانوایی‌ها و موتور‌های دیزلی و برخی نیروگاه‌ها است.
مازوت از چه جایی نشئت میگیرد؟
مازوت کاربرد‌های بسیاری دارد. برای گرمایش خانه و مراکز تجارتی و صنعتی به کار برده می‌شود و سوخت کامیون ها، کشتی‌ها و بعضی از خوردو‌ها است، اما بسیار آلوده کننده و گران‌تر از سوخت گاز طبیعی به‌حساب می‌آید و اغلب به عنوان سوخت پشتیبان برای اوج گیری نیروگاه‌ها در مواردی که گاز طبیعی موجود نیست استفاده می‌شود
مازوت در شهر؟
در برخی روز‌های فصل پاییز و زمستان سال جاری شاخص آلودگی هوای شهر تهران از ۲۰۰ نیز بالاتر رفت و در بسیاری از روز‌ها نیز شاخص بالاتر از عدد ۱۵۰ ایستاده بود؛ شرایطی که کارشناسان و مدیران اجرایی را مجاب کرد تا برای یافتن دلایل اصلی این آلودگی اهتمام بیشتری بورزند؛ اهتمامی که در سایه آن عامل مهمی مثل نفت سیاه یا مازوت مورد تأکید بیشتری قرار گرفت.
آلودگی هوا در تهران در نیمه دوم سال تقریبا به سنتی هر ساله تبدیل شده و اگرچه در سال‌های اخیر تلاش شده تا با بهبود کیفیت سوخت، از این آلودگی کاسته شود، اما تردد خودرو‌های فرسوده و فعالیت نیروگاه‌ها و صنایع آلاینده در نزدیکی شهر، باز هم به این آلودگی دامن می‌زند امسال، اما علت این آلودگی را چیز دیگری عنوان می‌کنند. پر بودن مخازن مازوت به دلیل تحریم و کاهش صادرات آن به عنوان متهم اصلی آلودگی هوا مطرح می‌شود. برخی مدعی هستند که آلودگی هوای تهران نه به دلیل تردد خودرو‌های فرسوده بلکه با سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها ایجاد شده است.
آنها علت این موضوع را کاهش گازرسانی به نیروگاه‌ها با افزایش مصرف گاز می‌دانند. همچنین مدعی هستند که مخازن مازوت به دلیل تحریم پر شده و از آنجا که برای تامین سایر فرآورده‌های نفتی نمی‌توان تولید پالایشگاه‌ها را کاهش داد، بنابراین باید این مازوت در جایی دیگر به مصرف برسد.
راه حل های پیشنهادی؟
سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، اما نظر دیگری دارد؛ مهدی اسماعیلی گفته به دلیل مصرف بالای گاز در کشور و نبود امکان تامین گاز کافی برای نیروگاه‌ها، بنا به دستور مراجع ذیصلاح از فرآورده‌های مایع نظیر گازوییل و مازوت به عنوان سوخت استفاده می‌شود. این امر به دلیل جلوگیری از خاموشی احتمالی نیروگاه‌های برق کشور انجام می‌شود و هیچ ارتباطی به پر بودن انبار‌های ذخیره نفت کوره (مازوت) ندارد؛ همانطور که در فصل تابستان که مصرف گاز به ویژه در بخش خانگی کمتر است، کل سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را گاز تشکیل می‌دهد.
واکنش اداره محیط‌زیست تهران درباره تاثیر مصرف مازوت بر آلودگی هوا
«فاطمه برنا» رئیس اداره حفاظت محیط زیست تهران با اشاره به اظهاراتی مبنی بر اینکه تعطیلی دو روزه تهران به دلیل آلودگی هوا ضرورت دارد، بیان کرد: برای این موضوع برنامه‌ریزی‌هایی شده که اطلاع رسانی خواهد شد.
وی افزود: باید واحد‌هایی که معضل زیست محیطی دارند به ما تقاضا دهند تا ما آنها را به صندوق ملی محیط زیست معرفی کنیم و برای کاهش آلودگی‌ها اقداماتی صورت گیرد.
برنا افزود: اما در نظر داشته باشیم که صندوق به تنهایی برای کاهش آلودگی کافی نیست چون صرفاً آلودگی با تسهیلاتی که صندوق می‌دهد رفع نخواهد شد و این نیاز به برنامه ریزی در حوزه‌های مختلف دارد، به طور مثال در حوزه‌ی حمل و نقل باید تامین مالی صورت بگیرد.
وی با اشاره به اظهاراتی که به تاثیر مازوت بر آلودگی هوا اشاره داشت، بیان کرد: در یک هفته اخیر بعضی واحدهای صنعتی را تعطیل کردیم و به بعضی دیگر گفتیم تا با یک سوم ظرفیت کار کنند، این اتفاق قطعا بر کاهش آلودگی تأثیرگذار است، اما باید تمام عوامل موثر را بررسی کنیم.
برنا در مورد مراکز پسماند اطراف تهران و تاثیر آن بر آلودگی هوا، گفت: مراکز پسماند در صورتی که پسماند سوزی داشته باشند می‌توانند حجم آلاینده‌های هوا را بالا ببرند و باعث آلودگی شوند.